ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေလျှော့ချခြင်းမူဘောင်များ
ဘဏ်များသည် ယင်း၏မဟာဗျူဟာဆောင်ရွက်ချက်များနှင့် လုပ်ငန်းအစီအစဉ်များအောင်မြင်ရန် ရယူလို သော စုစုပေါင်းဆုံးရှုံးနိုင်ခြေအဆင့်ဆင့်နှင့် ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေအန္တရာယ်အမျိုးအစားများအတွက် ယင်းတို့၏ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေ အပေါ်စွမ်းဆောင်နိုင်မှုအတွင်း လက်ခံလိုသောဆုံးရှုံးနိုင်ခြေ (Risk Appetite)ကို ကြိုတင်ဆုံးဖြတ်၍ ချမှတ်ထားရ ပါမည်။
အဓိကဆုံးရှုံးနိုင်ခြေများ
- ငွေကြေးလွယ်ကူမှုဆိုင်ရာ ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေ
ငွေကြေးလွယ်ကူမှုဆိုင်ရာဆုံးရှံးနိုင်ခြေဆိုသည်မှာ ဘဏ်ကမျှော်လင့်ထားသော ငွေသားစီးဆင်းမှု လိုအပ်ချက် သာမက ငွေသားစီးဆင်းမှုလိုအပ်ချက်ကို ပြည့်မှီအောင်မဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။ဘဏ်များသည် ငွေကြေးလွယ်ကူမှုဆိုင်ရာ ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေလက်ခံလိုမှု(Risk Appetite)အပြင် ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေကို သတ်မှတ်ဖော်ထုတ်ခြင်း ၊ တိုင်းတာစစ်ဆေးခြင်း ၊ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း ၊ ထိန်းချုပ်ကွပ်ကဲခြင်းတို့အတွက် ချမှတ်ထားသောမူဝါဒများအား မှတ်တမ်းတင်ထားရမည်ဖြစ်ပြီး ဘဏ်၏မူဝါဒများ ကို ဒါရိုက်တာအဖွဲ့က အတည်ပြုပြီး အဆင့်မြင့်စီမံခန့်ခွဲသူများက ၎င်းတို့ကိုအကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ရ မည်ဖြစ်ပါသည်။
- ချေးငွေဆိုင်ရာဆုံးရှုံးနိုင်ခြေ
ဘဏ်များသည် ၎င်းတို့၏လုပ်ငန်းများဖြစ်သည့် ချေးငွေများ၊ ကုန်သွယ်မှုနှင့်သက်ဆိုင်သောချေးငွေ၊ ဘဏ္ဍာ ငွေနှင့်နိုင်ငံခြားသုံးငွေလဲလှယ်ရောင်းဝယ်ရေးလုပ်ငန်းများအပြင် ရင်းနှီးမြှပ်နှံမှုများ ၊ အခြားသောရရန်ပိုင်ခွင့်များနှင့် ယင်းတို့၏လက်ကျန်ရှင်းတမ်းတွင်မပါဝင်သော လုပ်ငန်းများတွင်ရှိသည့် အရေးပါသောချေးငွေဆိုင်ရာ ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေ အရင်းအမြစ်များအားလုံးကို သတ်မှတ်ဖော်ထုတ်ရမည်။ဘဏ်များသည် ထုတ်ချေးလိုသည့် ချေးငွေအမျိုးအစားများ အပါအဝင်ချေးငွေဆိုင်ရာဆုံးရှုံးနိုင်ခြေကို သတ်မှတ်ဖော်ထုတ်ခြင်း ၊ တိုင်းတာစစ်ဆေးခြင်း ၊ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း၊ ထိန်းချုပ်ကွပ်ကဲခြင်းနှင့်ရရန်ပိုင်ခွင့်များကို အမျိုးအစားခွဲခြားခြင်းနှင့်လျာထားခြင်းတို့အတွက် ချမှတ်ထားသောမူဝါဒ များနှင့်လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများကို စာတမ်းအမှတ်အသားများဖြင့် မှတ်တမ်းတင်ထားရမည်။
- လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုဆိုင်ရာဆုံးရှုံးနိုင်ခြေ
လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုဆိုင်ရာ ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေဆိုသည်မှာ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများရှုပ်ထွေးခြင်း (Complex Operation)၊ ဌာနတွင်းကြီးကြပ်ကွပ်ကဲမှုများ(Internal Control)၊ လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့်သတင်းအချက်အလက်ဆိုင်ရာ စနစ်များ(Process and Information System) လုံလောက်မှုမရှိခြင်း ၊ အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ ပြောင်းလဲခြင်း (Organizational Change)၊ လိမ်လည်မှု(Fraud)၊ လူတို့၏အမှားများ(Human Error)၊ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုများ (Terrorist Attacks)နှင့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်(Natural Disaster)အပါအဝင် ကြိုတင်မမြင်နိုင်သော ရုတ်တရက် ဖြစ်ပွားနိုင်သည့် ကပ်ဘေးများ(Unforeseen Catastrophes)တို့ကြောင့် အရှုံးဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည့် ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။
- စျေးကွက်ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေ
ဈေးကွက်ဆိုင်ရာဆုံးရှုံးနိုင်ခြေဆိုသည်မှာ ဈေးကွက်ဈေးနှုန်းတွင် ဆိုးရွားစွာထိခိုက်နိုင်စေသော အတက်/ အကျများမှ ဘဏ်အပေါ်ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည့် ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေကိုဆိုလိုသည်။အထူးသဖြင့် ၎င်းတွင်အတိုးနှုန်းများ၊ နိုင်ငံ ခြားငွေလဲလှယ်နှုန်းများ ၊ ရှယ်ယာများ ၊ အခြားသောစာချုပ်စာတမ်းများနှင့် ကုန်ပစ္စည်းဈေးနှုန်း ပြောင်းလဲခြင်းများ ပါဝင်သည်။ဘဏ်များသည်ဈေးကွက်ဆိုင်ရာ ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေလက်ခံလိုမှုအပြင် ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေကို သတ်မှတ်ဖော်ထုတ် ခြင်း ၊ တိုင်းတာစစ်ဆေးခြင်း ၊ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း ၊ ထိန်းချုပ်ကွပ်ကဲခြင်းတို့အတွက် ချမှတ်ထားသောမူဝါဒများနှင့် မှတ်တမ်းတင်ထားရမည်ဖြစ်ပြီး ဘဏ်၏မူဝါဒများကို ဒါရိုက်တာအဖွဲ့ကအတည်ပြုပြီး အဆင့်မြင့်စီမံခန့်ခွဲသူများက ယင်းတို့ကိုအကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ပါသည်။
ယေဘူယျဆုံးရှုံးနိုင်ခြေများ
- နာမည်ဂုဏ်သတင်းကျော်ကြားမှု
- ငွေလဲလှယ်မှုနှုန်း
- လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှု